Μόσχα, Σέργκιεβ Ποσάντ, Λάβρα, Ακαδημία

title image

Εκοιμήθη εν Κυρίω ο καθηγητής της ΘΑΜ Αλέξιος Σίντοροφ

Σήμερα το πρωί, μετά από μια μακρά ασθένεια, τελείωσε το γήινο ταξίδι του ο διδάκτορας της εκκλησιαστικής ιστορίας, πατρολόγος, καθηγητής του τμήματος θεολογίας, Αλέξιος Σιδόροφ.

Το 1975, ο κ. Αλέξιος Σίντοροφ αποφοίτησε από το κρατικό πανεπιστήμιο της Μόσχας απο το Τμήμα Ιστορίας του Αρχαίου Κόσμου και των Αρχαίων Γλωσσών. Μετά την αποφοίτησή του, εργάστηκε ως μικρός επιστημονικός συνεργάτης, επιστημονικός συνεργάτης και ανώτερος επιστημονικός συνεργάτης στο Ινστιτούτο Ρωσικής Ιστορίας της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών. Παράλληλα αποφοίτησε από την ασπιραντούρα του Ινστιτούτου Γενικής Ιστορίας της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών και το 1981 υποστήριξε τη διατριβή του με θέμα «Το πρόβλημα του γνωστικισμού και ο συγκρητισμός του τελευταίου αρχαίου πολιτισμού». 

Από το 1993 έως το 2008 εργάστηκε στο Ινστιτούτο Παγκόσμιας Λογοτεχνίας της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών ως κορυφαίος επιστημονικός συνεργάτης, οδηγώντας την ομάδα της βυζαντινής λογοτεχνίας. Κατά τη διάρκεια 30 χρόνων επιστημονικής και παιδαγωγικής δραστηριότητας στη Θεολογική Ακαδημία της Μόσχας και στο Θεολογικό Σεμινάριο Σρέτενσκι, ο Αλέξιος Σίντοροφ έχει εκδώσει περισσότερα από 140 επιστημονικά έργα (19 από τα οποία είναι βιβλία), σημαντικό μέρος των οποίων είναι μεταφράσεις έργων των Αγίων Πατέρων της Εκκλησίας και αρχαίων εκκλησιαστικών συγγραφέων, που συνοδεύονται από εκτενή εισαγωγικά άρθρα και μεγάλα σχόλια. Ακριβώς σε ένα τέτοιο κλασικό είδος μετάφρασης σχολιασμού δημοσιεύθηκαν τα βιβλία του, αφιερωμένα στα έργα του Οσίου Μαξίμου του Ομολογητή, του Αββά Ευαγρίου του Ποντικού, του μακαρίου Θεοδωρήτου του Κύρου, του Οσίου Αναστασίου του Σιναϊτου, του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, στα αρχαία μνημεία ασκητικής και μοναστικής γραφής.

Στην πένα του Σίντοροφ ανήκουν 11 μονογραφίες:

1. Σίντοροφ Α.Ι. Δημιουργίες του οσίου Μαξίμου του Ομολογητή. Βιβλίο Α’. Θεολογικές και ασκητικές πραγματείες. Εισαγωγικό άρθρο, μετάφραση και σχόλια. Μ., 1993.

2. Σίντοροφ Α.Ι. Επιλεγμένες δημιουργίες του οσίου Μαξίμου του Ομολογητή. Μ., 2004.

3. Σίντοροφ Α.Ι. Δημιουργίες του οσίου Μαξίμου του Ομολογητή. Βιβλίο Β’. Ερωτήσεις απαντήσεις στον Θαλάσσιο. Μέρος Α’. Ερωτήσεις I-LV. Εισαγωγικό άρθρο, μετάφραση και σχόλια. Μ., 1994.

4. Σίντοροφ Α.Ι. Δημιουργίες του αββά Ευαγρίου. Ασκητικές και θεολογικές πραγματείες. Εισαγωγικό άρθρο, μετάφραση και σχόλια. Μ., 1994.

5. Σίντοροφ Α.Ι. Μακάριος Θεοδωρίτης του Κύρου. Φιλόθεος Ιστορία Εισαγωγικό άρθρο, μετάφραση και σχόλια. Μ., 1996.

6. Σίντοροφ Α.Ι. Εγχειρίδιο πατρολογίας. Η εμφάνιση της εκκλησιαστικής γραφής. Μ., 1996.

7. Σίντοροφ Α.Ι. Οι δημιουργίες των αρχαίων πατέρων ασκητών. Ο άγ. Αμμώνας, ο αγ. Σεραπίων Θμούεως, ο αγ. Μακάριος της Αιγύπτου, ο αγ. Γρηγόριος Νύσσης, ο Στέφανος Θηβαΐδης, ο μακάριος Υπερέχιος. Μετάφραση, εισαγωγικό άρθρο και σχόλια. Μ., 1997.

8. Σίντοροφ Α.Ι. Ο αρχαίος χριστιανικός ασκητισμός και η γέννηση του μοναχισμού. Μ., 1998.

9. Σίντοροφ Α.Ι. Στις πηγές της κουλτούρας της αγιότητας. Μνημεία της αρχαίας ασκητικής και μοναστικής γραφής. Εισαγωγικό άρθρο, μετάφραση και σχόλια. Μ., 2002.

10. Σίντοροφ Α.Ι., Nικίφοροφ Μ.Β. Όσιος Αναστάσιος Σιναϊτης. Επιλεγμένες δημιουργίες. Εισαγωγικό άρθρο, μετάφραση και σχόλια. Μ., 2003.

11. Σίντοροφ Α.Ι. Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς. Εκατόν πενήντα κεφάλαια. Εισαγωγικό άρθρο, μετάφραση και σχόλια. Κρασνοντάρ, 2006.

Εκτός από το διδακτικό και επιστημονικό έργο ο Α.Ι. Σιντόροφ ήταν εμπνευστής και αρχισυντάκτης των πέντε σειρών βιβλίων:

  •       Πατριστική κληρονομιά, βγήκε 5 τόμοι
  •        Βιβλιοθήκη Πατέρων και δασκάλων της Εκκλησίας, δημοσιεύτηκαν 15 τόμοι.
  •        Ορθόδοξος μοναχισμός και ασκητισμός σε μελέτες και μνημεία, δημοσιεύθηκαν 4 τόμοι.
  •      Άγιοι Πατέρες και δάσκαλοι της Εκκλησίας στις σπουδές ορθόδοξων μελετητών, δημοσιεύθηκαν 4 τόμοι.
  •        Άπαντα των Αγίων Πατέρων της Εκκλησίας και των συγγραφέων της εκκλησίας στη ρωσική μετάφραση, βγήκαν 3 τόμοι, το τέταρτο προετοιμάζεται

Ο Σιντορόφ ξεκίνησε τη δημοσίευση των Απάντων των εκκλησιαστικών ιστορικών έργων του εκλεκτού Ρώσου εκκλησιαστικού ιστορικού Β.Β. Μπόλοτοφ.

Το 2019 ο Αλεξέι Ιβανόβιτς ολοκλήρωσε τις εργασίες του για τη μετάφραση των «Ερωτήσεων και απαντήσεων στον Θαλάσσιο» του οσίου Μάξιμου Ομολογητή (Σίντοροφ Α.Ι., «Όσιος Μάξιμος Ομολογιτής. Ερωτήσεις απαντήσεις στον Θαλάσσιο») Μετάφραση, σχόλια, εισαγωγικό άρθρο Α.Ι.Σιδόροφ. – Σιμπίρσκαϊα Μπλαγκοζβόννιτσα, Θεολογικό Σεμινάριο του Νίτσν Νόβγκοροντ, 2019). 

Στις 31 Οκτωβρίου 2019, στο πλαίσιο του ΧΙV διαγωνισμού «Διαφωτισμός μέσω βιβλίου» το εγχειρίδιο για την πατρολογία (Α.Ι.Σιδόροφ, Π.Κ., Ντοροτσοβέτοφ, Α.Ρ. Φωκίν, Πατρολογία, τόμος Α’. Εκκλησιαστική Γραφή της προ Νικαίας Περιόδου Τόμος Α’». εγχειρίδιο του πανεπιστημιακού θεολόγου: M .: Πανεκκλησιαστική Σχολή των μεταπτυχιακών και διδακτορικών σπουδών των Αγίων Ισαποστόλων Κυρίλλου και Μεθοδίου, Εκδοτικός Οίκος Poznanie, 2019) και δύο τόμοι της ανθολογίας των πατερικών κειμένων (Ανθολογία: Εγχειρίδιο του πανεπιστημιακού θεολόγου, Άγιοι Πατέρες και διδάσκαλοι της Εκκλησίας. Ανθολογία. Τόμος Β’ - Πατερική γραφή V-VIII αιώνες / Υπό τη γενική έκδοση του Μητροπολίτου Βολοκολάμσκ, Ιλαρίωνα - M .: Πανεκκλισιαστική Σχολή Μεταπτυχιακών και Διδακτορικών Σπουδών των Αγίων Ισαποστόλων Κυρίλλου και Μεθοδίου, Εκδοτικός Οίκος Ποζνάνιε, 2017) - αναγνωριστηκαν ως τα καλύτερα εκπαιδευτικά δημοσιεύματα.

Ο επιστήμονας πατρολόγος προσπαθούσε με ειλικρίνεια να κάνει το έργο του, το οποίο αγαπούσε, και ήταν πεπεισμένος ότι η επιστήμη ήταν μια αναζήτηση της αλήθειας, χωρίς την οποία η επιστήμη δεν μπορεί να υπάρχει. Ο Αλέξιος Σίντοροφ ήταν ένα εμπνευσμένο παράδειγμα και πρότυπο δημιουργικής λάμψης, ανθρώπινης ευγένειας, αφοσίωσης, διακονίας στους ανθρώπους στον τομέα της προετοιμασίας κληρικών. Έδωσε αξέχαστες διαλέξεις, γέμιζε με αισιοδοξία, καθοδηγούσε σεμινάρια, εξέταζε, δεν λυπόταν το χρόνο και τις δυνάμεις του. Ο Αλεξέι Ιβαβόβιτς δίδασκε τους μελλοντικούς ποιμένες της Εκκλησίας το κύριο πράγμα - αυταπάρνηση. 

Αιώνια μνήμη και η Βασιλεία των Ουρανών στον αγαπητό μας καθηγητή, ειλικρινή, χαρούμενο, σοφό και αγαπητό δάσκαλο και φίλο.

Григорий Исаакович Беневич, поэт, патролог, культуролог, литературовед, философ, доцент Русской христианской гуманитарной академии, посвятил памяти А.И. Сидорова стихотворение «Миряне»:

Пока не умерли родители, —
Сказал мне тот, кто дал Максима
Нам Исповедника, – Я видимо
Еще за их скрывался спину,
А вот теперь… Хотя в решениях
И раньше я самостоятельным
Был совершенно, но пред временем
Я защищен был своей матерью.
Как будто между мной и смертию
Был кто-то, так что непосредственно
Я ей не предстоял, но нет ее,
И вот теперь на нас ответственность
Вся. И теперь уже прикрытие –
Мы для своих детей, от времени
Их защищаем, как родители
Нас защищали – поколением.
              . . .
Быть может, в этом и монашество
Мирянское, что перед смертию
Стоим одни мы, и домашние
Все за спиной у нас. Мы – первые
Не в силу власти или знания,
Иль опыта, или по возрасту,
А в силу смерти предстояния,
Нас постригающей «по образу».

Заведующий кафедрой богословия Московской духовной академии протоиерей Павел Великанов.

Γραφείο τύπου της Θεολογικής Σχολής της Μόσχας